Theo triết lý Nho giáo, đạo lý làm người đặt nặng vào năm đức tính: Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín. Nhân để trở thành người tốt. Nghĩa để chinh phục tâm hồn người khác. Lễ để tu luyện tâm chính. Trí để đạt được danh vọng. Tín để đạt thành công. Mặc dù không đề cập đến lòng dũng nhưng tinh thần của lòng dũng lại hiện hữu trong tất cả các đức tính đã nêu.
Lòng dũng cảm – Định nghĩa và ý nghĩa
Vậy lòng dũng cảm là gì? Đó là có lòng dũng khí để đối mặt với sức chống đối, với nguy hiểm. Ví dụ như: người lính dũng cảm; dũng cảm bảo vệ lý lẽ, bảo vệ người yếu thế. Mặc dù là một khái niệm trừu tượng, nhưng lòng dũng cảm lại thể hiện thông qua những lời nói, hành động cụ thể trong cuộc sống. Người xưa đã khẳng định: Kiến nghĩa bất vi vô dõng dã. (Thấy công việc có ý nghĩa mà không thực hiện là không có lòng dũng khí). Trong trường hợp đó, họ sẽ không xứng đáng làm anh hùng, mà sẽ cảm thấy xấu hổ, ngửa mặt lên trời, bị người đời chê trách, chế nhạo.
Những tấm gương về lòng dũng cảm trong văn chương và thực tế
Trong văn chương, có nhiều nhân vật tiêu biểu cho lòng dũng cảm, dám hy sinh để cứu giúp người khốn khổ, phò nguy. Lục Vân Tiên, chàng học trò trên đường lên kinh ứng thí, gặp bọn cướp Phong Lai đang làm hại dân lành đã một mình tận dụng cơ hội để tấn công, đánh bại bọn chúng, giải cứu Kiều Nguyệt Nga và nữ tì Kim Liên.
Từ Hải – nhân vật lí tưởng trong Truyện Kiều cũng là minh họa cho lòng dũng cảm. Anh ta không chấp nhận chế độ thối nát của triều đình hiện tại, nên đã thiết lập triều đình của riêng mình một phần của bầu trời. Bao gồm cả võ nghệ và văn hóa, chia đôi vùng đất núi cao. Đòi hỏi gió thổi qua cơn mưa, thành phố đạp đổ năm lần với cõi đất miền nam.
Trong thực tế cuộc sống, có nhiều tấm gương về lòng dũng cảm. Một ví dụ điển hình là Nguyễn Tất Thành, thanh niên yêu nước chỉ với niềm tin cứu dân, cứu nước và đôi bàn tay trắng đã dám bước vào hành trình đầy khó khăn, thách thức. Anh ta rời bến cảng Nhà Rồng, bắt đầu hành trình tìm kiếm con đường giải phóng dân tộc, giành quyền tự do độc lập cho quê hương Việt Nam.
Lòng dũng cảm và tấm gương Bác Hồ
Khi viết về Bác Hồ trong thời kỳ bị chính phủ Tưởng Giới Thạch bắt giữ trái phép trên lãnh thổ Trung Quốc, học giả nổi tiếng Quách Mạt Nghiệt đã tôn trọng và ca ngợi Bác là một nhà lãnh đạo, một con người, một người có lòng dũng cảm. Nhà thơ Tố Hữu đã sáng tác những bài thơ hay nhất để tôn vinh con người Việt Nam và Bác Hồ.
Lòng dũng cảm chính là yếu tố chắc chắn trong tâm hồn của những chiến sĩ cộng sản chân chính. Yếu tố ấy có thể chứa đựng trong một ẩn dụ đầy tinh tế, một lời nhắc nhở bản thân. Khi gặp khó khăn, hãy nhớ rằng mất tiền chỉ là chuyện nhỏ, mất danh dự mới là chuyện lớn, nhưng mất lòng dũng cảm mới là mất tất cả.
Các bạn trẻ hãy nhớ điều này! Đừng bao giờ để mất lòng dũng cảm trong cuộc hành trình đầy thử thách này.
